Samuel Hahnemann

Samuel Hahnemann Biography in Marathi होमिओपॅथीचे जनक डॉ. सॅम्युएल हँनिमन या महान वैद्यक शास्त्रज्ञाची जयंती दि. १० एप्रिलला संपूर्ण जगभर साजरी होत असते.

Samuel Hahnemann Biography in Marathi

Samuel Hahnemann Biography in Marathi डॉ . हनिमन यांनी केलेल्या शरीर, मन व चैतन्यशक्ती रोगप्रतिकार शक्ती यांची योग्य सांगड घालून होमिओपॅथी उपचारपद्धती विकसित केली . ज्याद्वारे चैतन्यशकीला जर बळ दिले . तर कोणताही साध्य – असाध्य आजार समूळ नष्ट होऊ शकतो .

होमिओपॅथीचे जनक डॉ . सॅम्युएल हँनिमन या महान वैद्यक शास्त्रज्ञाची जयंती दि . १० एप्रिलला संपूर्ण जगभर साजरी होत असते. याच दिवशी १७५५ ला मेसन (सेक्सोनी-जर्मनी) मध्ये हनिमन याचा जन्म झाला . बालपण अतिशय प्रतिकूल परिस्थितीत गेले.

अलौकिक बुद्धिमत्ता असल्याने वयाच्या बाराव्या वर्षी त्यांना वर्गमित्रांना लॅटिन व ग्रीक भाषा शिकवून मिळणाऱ्या पैशांवरच स्वत:चे शिक्षण सुरू ठेवावे लागले.

हॅनिमन यांचा सात भाषांवर प्रभाव होता . तसेच ते रसायनशास्त्राचे गाढे अभ्यासक होते. आर्सेनिक विषबाधा यावर त्यांनी परिपाठ लिहिला, जो त्या काळात खूप चर्चिला गेला.

संघर्ष करीतच या महान व्यक्तीने वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण केले. शिक्षण पूर्ण होताच रुग्णसेवेला लगेच सुरुवात केली. तेव्हा त्यांच्या लक्षात आले , की त्यावेळची उपचार पद्धती ही रुग्णाला क्लेशदायक होती व उपचार पद्धतीतील अनेक मर्यादांमुळे डॉ. हॅनिमन फार व्यथित होत असत. त्यामुळे ते रुग्णसेवेत पूर्णपणे समाधानी नव्हते.

सन १७८१ मध्ये कुलेन्स मटेरिया मेडीका या ग्रंथाचा अनुवाद करत असताना हॅनिमॅन यांनी असा दावा केला की पेरूच्या झाडाची साल, सिंचोना त्याच्या तुरळकपणामुळे मलेरियावर उपचार करण्यास प्रभावी होते.

Samuel Hahnemann Biography in Marathi

हॅनिमॅनचा असा विश्वास होता की इतर स्ट्रिंजेन्ट्स मलेरियाविरूद्ध प्रभावी नाहीत आणि स्व-अनुप्रयोगाद्वारे मानवी शरीरावर सिंचोनाच्या परिणामांवर संशोधन करण्यास सुरवात केली.

औषधानेच मलेरियासारखी लक्षणे प्रेरित केल्याचे लक्षात घेऊन त्याने असा निष्कर्ष काढला की हे कोणत्याही निरोगी व्यक्तीमध्ये होते. यामुळे त्याने वैद्यकीय सिद्धांताला चालना दिली: “ज्यामुळे निरोगी व्यक्तीमध्ये लक्षणे दिसू लागतात अशा आजारी व्यक्तीवर उपचार करू शकतात जो अशाच प्रकारच्या लक्षणांसारखे लक्षण दर्शवितो.” हे तत्व जसे की जे सुधारले जाते. वैद्यकीय पध्दतीवर आधारित, ज्यास त्याने होमिओपॅथी असे नाव दिले.

1807 मध्ये हफलँडज जर्नलमध्ये त्यांनी होमिओपॅथी या शब्दाची निर्मिती त्यांच्या होमियोपॅथिक एम्प्लॉयमेंट ऑफ मेडिसीन ऑफ ऑर्डिनरी प्रॅक्टिसमध्ये प्रथम केली.

Samuel Hahnemann Biography in Marathi

व्हिएनेझ फिजीशियन अँटोन फॉन स्टॉर्क यांच्या कार्यानंतर, हॅन्नेमन यांनी निरोगी व्यक्तीवर होणा  दुष्परिणामांसाठी पदार्थांची तपासणी केली. (व्हॉन स्ट्रोकने दावा केल्याप्रमाणे) असे म्हटले आहे की त्यांनी तयार केलेल्या त्याच कारणासाठी मलम लागू करता येईल, केले. त्याच्या संशोधनांमुळे त्यांना फॉन स्ट्रॅकशी सहमत करण्यास भाग पाडले की अंतर्ग्रहणाचे विषारी प्रभाव बहुतेक काही आजारांसारखेच असतात, आणि वैद्यकीय साहित्यात विषाच्या तीव्र घटनेच्या ऐतिहासिक घटनेच्या शोधामुळे अधिक सामान्यीकृत औषधीय औषध निर्माण झाले”. 

नंतर त्याने विषारी प्रभाव कमी करण्यासाठी ज्या औषधाची चाचणी केली होती ती सौम्य करण्यासाठी त्याने काही पद्धती तयार केल्या. त्याने असा दावा केला की मलविसर्जन आणि सक्क्युशन (जोरदार थरथरणे)” संभाव्यता वापरणे. “त्यांच्या स्वत: च्या तंत्रानुसार डिझाइन केलेले हे आजार आजारातही अशीच लक्षणे कमी करण्यास प्रभावी होते. त्यांचे डोस कमी करण्याच्या अधिक पद्धतशीर प्रयोगांमुळे प्रत्यक्षात परिणाम झाला आहे.

1800–01 च्या सुमारास तवामध्ये प्रारंभ झाला, जेव्हा त्याच्या “समानतांच्या नियम” च्या आधारे, त्याने स्कार्लेट फिव्हरसाठी खोकला आणि बेलॅडोनाच्या उपचारांसाठी इपेकाकुआनाचा वापर करण्यास सुरवात केली.

Samuel Hahnemann Biography in Marathi

जर्मन-भाषेच्या वैद्यकीय जर्नलमध्ये होमिओपॅथीच्या दृष्टिकोनाबद्दल त्यांनी 1796 मध्ये प्रथम एक लेख प्रकाशित केला. त्यानंतरच्या निबंधांच्या मालिकांनंतर त्यांनी 1810 मध्ये “ऑर्गन ऑफ द रॅशनल आर्ट ऑफ हीलिंग” प्रकाशित केले आणि त्यानंतरच्या काही वर्षांत आणखी चार शीर्षके दिली.

हिलिंग आर्ट ऑर्गनायझेशन, पहिला पद्धतशीर प्रबंध आणि या विषयावरील त्याच्या सर्व तपशीलवार सूचना. त्याच्या आयुष्यात अप्रकाशित आणि फेब्रुवारी 1842 पासून, त्याच्या मृत्यूच्या कित्येक वर्षांनंतर 6 वे ऑर्गेनो आवृत्ती प्रकाशित झाली. त्यात विस्तृत हस्तलिखित भाष्येसह 5 व्या अवयवाचा समावेश आहे.

ऑर्गन हा हफलँड्स जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या “द मेडिसिन ऑफ एक्सपीरियन्स” नावाच्या 1806 मध्ये त्यांनी प्रकाशित केलेल्या निबंधाचा पुनर्वापरात्मक रूप मानला जात असे.

ऑर्गन ऑफ, रॉबर्ट एलिस डडगिन्स यांनी सांगितले की ते “त्याच्या अनुभवाचे बरे करणारे” चे वर्धक आणि विस्तार आहे, अधिक काळजीपूर्वक कार्य केले आणि हिप्पोक्रॅटिक रेटिंग्जच्या मॉडेलच्या आधारे अधिक पद्धतशीर आणि कामोत्तेजक फॉर्ममध्ये ठेवले.

Also Read

Sunny Leone

Akshay Kumar

Samuel Hahnemann Biography in Marathi